یاقوت یکی از بهترین و زیبا ترین سنگ های استفاده شده در جواهرات جهان است که از دیرباز در ساخت انواع زیورآلات، تاج ها و جواهرات گران قیمت و تجملاتی، به کار رفته است. سنگ سرخ رنگ یاقوت که با نام روبی(ruby گرفته شده از کلمه ruber که در لاتین به معنای قرمز است) نیز شناخته می شود، نوعی قرمز رنگ، از سنگ های کروندوم است. کروندوم گروهی از سنگهای آذرین است که به عنوان نوعی اکسید آلومینیوم، شناخته می شود. درجه ی سختی 9 برای سنگ یاقوت، آن را به دومین سنگ سخت شناخته شده جهان، پس از الماس معرفی کرده است.

یاقوت قرمز در گذشته به عنوان نماد ثروت حاکمان و قدرت آنان شناخته می شد، زیرا از همان زمان های قدیم نیز، در گروه گرانبهاترین و زیباترین جواهرات به شمار می آمده است. متون سانسکریت قدیمی، کتاب های انجیل و سایر نوشته های تاریخی، یاقوت را جواهری ارزشمند می دانند. هندوهای باستان باور داشتند، که وقتی یاقوت به کریشنا پیشکشش شود، او به عنوان امپراطور، مجددا متولد خواهد شد. به اعتقاد جنگجویان برمه، یاقوت آنها را شکست ناپذیر می کرد و به همین جهت آنها یاقوت را زیر پوست شان قرار می دادند. اروپایی های قرون وسطی باور داشتند که یاقوت می تواند آنها را سالم، ثروتمند و دانا و در زندگی همراه با عشق خود، از آنها محافظت میکند. ارزش بالای یاقوت در طول تاریخ، اثبات شده است و این سنگ همواره نمادی از قدرت و شجاعت در میان مردمان بوده است. این جواهر گرانبها به دلیل رنگ قرمز منحصر به فرد و ارتباط طولانی خود با عشق و علاقه، یکی از مناسب ترین جواهرات برای یک هدیه عاشقانه به شمار می رود.

یاقوت های قرمز خالص بسیار کمیاب، و درعین حال بسیار با ارزش اند. رنگ یاقوت مهمترین عامل کیفی آن است و پرطرفدارترین رنگ این سنگ قرمز خالص با رگه هایی از رنگ آبی است که
این ترکیب را به نام خون کبوتر می شناسند. وقتی رنگ یاقوت خیلی روشن باشد، آنرا در دسته یاقوت صورتی دسته بندی می کنند که بنابر هر منطقه فرق می کنند اما در بعضی مناطق یاقوت صورتی را هم همان یاقوت قرمز درنظر می گیرند. 

به طور کلی، سنگهای کروندوم دارای ناخالصی هایی هستند و می توانند با دیگر عناصر همانند مس، تیتانیوم، منگنز، آهن و یا کروم ترکیب شده باشند و نوع این عناصر  و ناخالصی های آنها می تواند رنگ ظاهری کروندوم را تعیین کند و بدین ترتیب رنگ های گوناگون سرخ، نارنجی، صورتی، آبی یا زرد در انواع یاقوت دیده می شود. کورندوم های دارای رنگ صورتی و قرمز، معمولا تحت عنوان یاقوت قرمز و کورندوم هایی که در رنگ های دیگر دیده می شوند، یاقوت کبود نام می گیرند. به این ترتیب انواع گوناگونی از سنگ یاقوت، با ویژگی های مختلف وجود دارند و برای هر یک بهایی مختلف تعیین خواهد شد.

یاقوت های کبود یا سافیر، دارای رنگ آبی یا زمینه ای از آن هستند. نام سافیر در زبان یونانی برای سنگ های آبی رنگ به کار می رفته است. یاقوت کبود خود محدود به یک نوع نیست و انواع گوناگونی دارد. نوع آبی رنگ سنگ یاقوت کبود ، در سریلانکا یافت می شود. یاقوت کبود آبی بنفش نیز، هم در سریلانکا و هم در میانمار وجود دارد و نوع آبی شیری، تنها در کشمیر هندوستان پیدا می شود. نوع دیگری از سنگ سافیر نیز وجود دارد که در واقع  تیره ترین نوع سافیر نیز به شمار می رود و با نام  کبود آبی جوهری رنگ شناخته می شود. این سافیر در کشورهایی مثل چین، ویتنام، استرالیا، تایلند و نیجریه یافت می شود. هم چنین در برخی از همین مناطق نامبرده می توان نوع دیگری از سافیر ها یعنی کبود آبی سبز را پیدا کرد که اندک مایه ای از رنگ سبز دارند.

برش سنگ های یاقوت معمولا شکل ترکیبی دارد و همراه با برش های تاج شکل درخشان و پاویلیون های پلکانی است. متداول ترین شکل ها، معمولا بیضی و بالشتکی هستند و سایر برش ها نیز مانند دایره، مثلث، الماسی، گلابی و تخم مرغی شکل هم گاه به گاه استفاده میشود. با این حال پیدا کردن این شکل ها در اندازه های بزرگ سخت است زیرا هیچ شکلی مانند بیضی و بالشی نمی تواند وزن اولیه سنگ را حفظ کند. یاقوت های بزرگتر از یک قیراط کمیاب هستند بنابراین قیمت بر اساس اندازه افزایش می یابد. گوهرتراشان، معمولا یاقوت ها را گرد می تراشند تا هم رنگ قرمز مایل به نارنجی آنها به حداقل برسد و هم وزن قیراط شان کاهش نیابد.

از آن جا که هر ماده، دارای انرژی و خواص ویژه ای است، از سنگ ها نیز به ویژه در طب سنتی و قدیمی هر سرزمینی استفاده می شده است. برای مثال گفته می شود این سنگ فرد را از ناراحتی های معده مصون می دارد و هم چنین در طب سنتی ایران از این سنگ، برای درمان بیماری هایی چون صرع، طاعون و جنون استفاده می شده است. سنگ یاقوت همچنین در دفع سموم و مواد زاید و بیماری زا از بدن موثر شناخته شده بوده و اینگونه بیان شده است که علاوه بر تصفیه ی خون، فشار خون را نیز در بدن افزایش میدهد و رخوت و بی حسی را از بین ببرد. از دیگر خواص مهم آن درمان ناباروری و افزایش میل جنسی است. استفاده از این سنگ برای درمان سردرد و میگرن نیز توصیه شده است.

اما برای سنگ گرانبهای یاقوت، خواص روحی نیز ذگر شده است. برای مثال ترس را از بین می برد و به فرد شجاعت می دهد و صبر و استقامت فرد را نیز افزایش می دهد. سنگ یاقوت از سنگ های مناسب برای مدیتیشن محسوب می شود و همچنین اینگونه ذکر شده است که استفاده از آن در گردنبند، می تواند فرد را در سخنوری و بیان قوی یاری کند و انگشتری که نگین آن  سنگ یاقوت باشد فرد را در برقراری روابط یاری خواهد کرد.