تاریخ استفاده از جواهرات و سنگ های قیمتی تقریبا به اندازه تاریخ پیدایش بشر، قدمت پیدا میکند. هدف انسان های نخستین، به هنگام استفاده از زیورها و سنگ های رنگین، دز ابتدا زیبایی آنها نبوده است. در آن زمان انسان ها، پس از شکار جانوران و استفاده از گوشت و پوست آنها، دندان ها و ناخن های این حیوانات را به گردن و بازوهای خویش می آویختند و بر این باور بودند که بر نیرومندی و چالاکی خود در شکار جانوران افزوده و قدرت بیشتری را کسب می نمایند. اما تنها به این دلیل نبود و تفاخر نیز در گذر زمان به آن اضافه شد، زیرا که هر فرد شکارچی با آویختن دندان ها و چنگال حیواناتی که شکار کرده، نه تنها احساس نیرومندی داشت، بلکه بدین وسیله احترام و تحسین همگان را نیز به خود جلب می کرده است.

اما در سیر تکاملی سنگ های قیمتی، پیش از آنکه بشر وسایل و مهارت لازم را برای تراشیدن و حکاکی سنگ های سخت به دست آورد، سنگ های قیمتی علاوه بر ارزش مادی، بیشتر جنبه سحر و جادو داشته و بعنوان طلسم برای صاحبان آنها محسوب می شدند و به علت بعضی از اعتقادات و افکار مرموز که نسبت به تاثیرات مخفی سنگ های رنگین داشتند، آنها را مورد ستایش و مصرف قرار میدادند. اما این سنگ ها به تدریج نمایانگر ثروت و تشخص افراد شده و فرمانروایان و پادشاهان قدیم از نگین هایی که از کانیهای جواهر ساخته شده بود استفاده می کردند. استفاده از زیورآلاتی چون صدف ها و سنگهای زیبا و رنگارنگ از سوی زنان نیز، جدا از اعتقادات جادویی و پزشکی که داشتند سبب تحسین و جلب توجه مردان می شده است.

مردم ایران نیز، همواره به عنوان مردمی جواهردوست و دوستدار سنگ های قیمتی بوده اند و تا آنجا كه به كشفیات باستان شناسی مربوط می شود بیش از 7000 سال است که ساكنان فلات ایران، سنگ های باارزشی را در دل طبیعت را شناخته و با استخراج و پرداخت این سنگها، جواهرات و زیورآلاتی ساخته اند كه هنوز هم از پس گذشت هزاران سال، چشم بینندگان را به خود خیره می كند. از جمله آنها جواهرات سوخته شهر سوخته در سیستان است كه 3000 سال پیش از میلاد مسیح به دست نیاكان ما ساخته شده است.

اما امرزوه سنگ های بهادار دو دسته اند، آنهایی كه منشا آلی دارند، مثل مروارید و مرجان و كهربا و شبق، و آنهایی كه معدنی هستند و جزو كانی ها محسوب می شوند، مثل الماس و یاقوت و توپاز و بریل كه بسیار قیمتی هستند. البته كانی های نیمه قیمتی هم در نقاط مختلف دنیا وجود دارد كه همه یا بخشی از خصوصیات سنگ های قیمتی را ندارند، اما به علت زیبایی مورد توجه هستند و تعدادی از آنها نیز پس از تراش خوردن و پردازش ارزشمند می شوند.